Pierwotny kościół drewniany św. Doroty i św. Jana Ewangelisty istniał około 1470 roku i wtedy też erygowano parafię. Historia kościoła, jaką podaje mgr Małgorzata Jurecka (b. dyrektor Muzeum wsi Radomskiej) w „Przewodniku” 2005 roku, zaczęła się w 1749 roku.
„Kościół pod wezwaniem św. Doroty jest jednym z nielicznych starych, drewnianych kościołów regionu radomskiego, jaki dotrwał do naszych czasów. Fundatorką kościoła była Anna z Janickich Kwaśniewska, właścicielka leżących w pobliżu Wolanowa wsi Kowala-Duszocina i Strzałków. Świątynia wzniesiona została w 1749 r. pierwotnie jako kościół parafialny w Wolanowie (w miejscu starszej, wcześniej rozebranej). Lokowano ją na północno-wschodnim skraju wsi, na wyniosłości terenu w odległości około 100 m od starego traktu piotrkowskiego. Na przestrzeni lat kościół przechodził kilkanaście remontów i drobniejszych napraw. Zasadnicza zmiana w ukształtowaniu bryły kościoła nastąpiła w 1896 r. W tym czasie do parafii wolanowskiej przyłączono kilka wsi, co spowodowało, że mała świątynia nie mogła pomieścić większej liczby wiernych. Ówczesny proboszcz, ks. Andrzej Zubrzycki, postanowił wybudować nowy kościół, ale zebrane fundusze pozwoliły tylko na rozbudowę nawy istniejącego kościoła w kierunku zachodnim. Odcięto więc zachodnią ścianę nawy i dostawiono część murowaną z piaskowca w stylu neogotyckim. Ostatecznie nową świątynię w Wolanowie wzniesiono w II połowie XX w., a stary drewniany kościół rozebrano i przeniesiono na teren Muzeum Wsi Radomskiej, gdzie zestawiony został w 1996 r. Odtworzono kształt kościoła według jego wyglądu z przełomu XVIII i XIX w.”
Kościół zbudowany jest w konstrukcji węgłowej z bali modrzewiowych. Ściany nawy i prezbiterium są z zewnątrz oszalowane. Dach pokryty gontem i zwieńczony barokową wieżyczką z sygnaturką. W świątyni zachowały się trzy rzeźbione w drewnie, późnobarokowe ołtarze i ambona. W ołtarzach bocznych umieszczone są cenne XVII – wieczne obrazy olejne, ukazujące Opatrzność Bożą i św. Teklę. Są to dzieła anonimowych malarzy wykonane w stylu weneckim i prezentują dobry poziom artystyczny. Dzięki wieloletnim pracom konserwatorskim w świątyni odkryto także i zabezpieczono bogate XVIII – wieczne malowidła ścienne, które stanowią o wyjątkowości znajdującej się w skansenie świątyni. We wnętrzu wolanowskiego kościoła w ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Doroty z XVIII wieku. Najcenniejszy jej wizerunek znajduje się na pułapie kościoła.
Kościół jako element składowy Muzeum Wsi Radomskiej podlega ochronie konserwatorskiej, nr wpisu 453/A/91 z 17.01.1991 r.
Wspomnienie liturgiczne – 6 lutego (św. Doroty)
Św. Dorota pochodziła z z miasta Cezarea, które leżało w rzymskiej prowincji Kapadocja.(Turcja). Była córką rzymskiego senatora Otrzymała staranne wychowanie. Była pięknością niezwykłej urody. W czasie prześladowań chrześcijan za panowania cesarza Dioklecjana została skaza na śmierć przez ścięcie mieczem w 305 roku.
Legenda głosi, że nieznany mężczyzna o imieniu Teofil miał zapytać Dorotę, gdy ta szykowała się na śmierć, dlaczego tak szybko spieszy się do tej śmierci. Dorota miała mu odpowiedzieć, że idzie do niebieskich ogrodów. Teofil wówczas zażartował, mówiąc: „Gdybyś z tych ogrodów dała mi kwiaty lub owoce, to wówczas bym uwierzył”. I w tym momencie pojawiło się dziecko z koszem kwiatów i owoców. Nawrócony Teofil został ścięty mieczem razem z Dorotą. Męczennica szybko została otoczona powszechnym kultem. Jest świętą kościoła katolickiego i prawosławnego.
Św. Jan Apostoł, Jan Ewangelista, Jan Teolog – jednym z dwunastu apostołów Jezusa. Pochodził z Galilei, prawdopodobnie z Betsaidy. Był synem Zebedeusza i Salome i młodszym bratem Jakuba. Jan był najpierw uczniem św. Jana Chrzciciela. Za radą mistrza został uczniem Jezusa: W chwili powołania przez Jezusa pomagał ojcu w rybactwie nad Jeziorem Galilejskim. Powołany został wraz ze swym bratem Jakubem oraz z Piotrem i Andrzejem. Przygotowanie ostatniej Paschy powierzył Jezus Janowi i Piotrowi. I to oni po zmartwychwstaniu poszli razem do grobu Jezusa.
Według starodawnej tradycji chrześcijańskiej stał za napisaniem Ewangelii i Apokalipsy św. Jana oraz 3 listów w Nowym Testamencie. Tradycja mówi, że Jan był zesłany na Patmos, gdzie go zanurzano we wrzącym oleju, ale nic z tego powodu nie ucierpiał.
Są dwie antyczne tradycje dotyczące śmierci Jana. Pierwsza mówi, że Jan jako jedyny z dwunastu apostołów zmarł śmiercią naturalną w późnej starości w Efezie w 100 roku. Według innej tradycji Jan, podobnie jak inni Apostołowie, zmarł jako męczennik.Grób Jana prawdopodobnie znajdował się na wzgórzu Ayasoluk okolicach Efezu.
Adres obiektu:
ul. Szydłowiecka 30 , 26 – 600 Radom.
(Wejście do Muzeum znajduje się od ul. Stawowej – dojazd od ul. Krychnowickiej)
Kontakt: tel. 48 332 92 81
E-mail: [email protected]
Dyrektor: Ilona Jaroszek
Proboszcz
| ks. Mirosław Kszczot |