O Marcinie Pawelcu synu Jana i Jadwigi, wnuku Adalbertusa i Marianny, prawnuku Albertusa i Anny z Cerekwi wspomniałam w rozdziale”Pawelec w Zatopolicach”. Miał ksywę Grala. Ożenił się z Marianną z Wysokina w parafii odrzywolskiej.
1790r. – akt zgonu Marcina Pawelca „Grala”.
Kilka zdań z historii Wysokina.
Wieś Wysokin leży nad Drzewiczką. Nazwa wsi wywodzi się od jej założyciela dziedzica Wysocyńskiego. Wieś powstała w XIV wieku.
W 1418 r. Dobrogost Czarny Odrzywolski herbu Nałęcz (starosta radomski, właściciel wysokińskiej ziemi) za zgodą króla Władysława II Jagiełły założył na obszarze przyległym wsi Wysokin miasto . Nazwę miasta Wysokin zmieniono w 1553r. na Odrowąż. Miasto otrzymało prawo niemieckie, targi, jarmarki, łaźnię. Odrzywolscy zbudowali most na Drzewicy i uzyskali w 1515 r. prawo pobierania opłat od wozów. Król Zygmunt August potwierdził prawa miejskie nadając miastu nową nazwę Odrzywół. W 1740 r. proboszcz smogorzewski wzniósł nowy drewniany kościół. W 1781r. Ignacy Świdziński wyjednał przywilej królewski zwiększając ilość jarmarków. Kościół murowany wybudowano w 1840r.
Miasto utraciło prawa miejskie w 1867r. Odebrał je car Aleksander II z dynastii Romanowów za udział w powstaniu styczniowym.
Miasto słynęło z dobrych szewców i rzemieślników.
Wysokińscy Pawelce nie byli tylko parobkami we dworach. Wielu z nich było włościanami, ale także szewcami, bednarzami i kołodziejami. Był leśnik i karczmarz, w rodzinie nawet była akuszerka. Rodzina Pawelców wpisywała się strukturę miasta Wysokin.
Moją analizę wysokińskich akt metrykalnych objęłam okres do 1864 roku, czyli do uwłaszczenia chłopów w Polsce. Okres ten objął 4-5 pokoleń Marcina i Marianny Pawelców.
Pawelce w Wysokinie to ogromna rodzina. Znajdziemy w niej nazwiska takie jak: Warda, Pilich, Kosmala, Maklakiewicz, Podkowiak, Maciągowski, Karbarczyk, Jarząbek, Hrobak, Liwiński, Niemirski, Kopytowski, Wójcicki, Frusiński...
|
Pawelec